Στράτου Κερσανίδη
πηγή: ΕΠΟΧΗ
Η Ιστορία είναι κάτι το υπαρκτό. Είναι γεγονότα που συνέβησαν είτε μας αρέσει είτε δεν μας αρέσει. Από εκεί και πέρα υπάρχει η ανάλογη ερμηνεία των γεγονότων, άρα και η στάση απέναντι στην Ιστορία, η οποία βασίζεται σε υποκειμενικά (ιδεολογικά, προσωπικά κ.ά.) κριτήρια.
Στην περίπτωσή μας το γεγονός είναι πως από το 1860 έως το 1865, πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Αβραάμ Λίνκολν, 16ος πρόεδρος στην ιστορία της χώρας, ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με την κατάργηση της δουλείας. Αυτό έγινε το 1865 όταν κατάφερε και επέβαλλε την περίφημη 13η τροποποίηση στο σύνταγμα της χώρας. Γεγονός είναι ακόμη πως όλα αυτά συνέβησαν εν μέσω του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου που ξέσπασε το 1861 και τελείωσε το 1865 με βαρύ φόρο αίματος που μεταφράζεται σε πάνω από 600.000 νεκρούς στα πεδία της μάχης, περίπου 500.000 νεκρούς πολίτες και πολλές χιλιάδες ακρωτηριασμένους. Ο Λίνκολν δολοφονήθηκε από τον ηθοποιό Τζον Γουίλκς Μπουθ, ενώ παρακολουθούσε θεατρική παράσταση.
Πολλές φορές, όμως, η Ιστορία μετατρέπεται σε παραμύθι. Σε αυτήν την περίπτωση ο παραμυθάς κρατά το βασικό της πυρήνα, που αποτελείται από πραγματικά γεγονότα και, για την οικονομία της αφήγησης αλλά και για να την κάνει πιο ενδιαφέρουσα, αποσιωπά διάφορες πολύ σημαντικές παραμέτρους. Σε τούτο το δρόμο βαδίζει ο Στίβεν Σπίλμπεργκ σκηνοθετώντας τους τέσσερις τελευταίους μήνες της ζωής του 16ου αμερικανού προέδρου στην ταινία «Λίνκολν» (Lincoln).
Στην ταινία ο «παραμυθάς του Χόλιγουντ» δεν παρεκκλίνει από τα πραγματικά γεγονότα. Έτσι με τον αδιαμφισβήτητο αφηγηματικό του τάλαντο δημιουργεί μια ταινία συναρπαστική. Περιγράφει την καθημερινότητα του προέδρου, τις οικογενειακές του σχέσεις, το όραμά του να τερματίσει τον πόλεμο, κάτι που πιστεύει πως θα γίνει μόνο με την κατάργηση της δουλείας. Κι έτσι ξεκινά τη δική του μάχη για να αποκτήσει την απαραίτητη πλειοψηφία ώστε να καταφέρει να ψηφιστεί από τη Βουλή η 13η τροποποίηση του Συντάγματος. Προσπαθεί με διάφορους τρόπους να εξασφαλίσει την υποστήριξη ενός αριθμού βουλευτών του Δημοκρατικού κόμματος -ο Λίνκολν ήταν ρεπουμπλικάνος- ώστε να περάσει την τροποποποίηση. Όπως είναι γνωστό τα κατάφερε, η δουλεία καταργήθηκε, ο Νότος συνθηκολόγησε, ο πόλεμος τελείωσε και μετά από λίγο καιρό ο πρόεδρος δολοφονήθηκε.
Η ταινία είναι μια μεγαλειώδης παραγωγή, αψεγάδιαστη και απολαυστική. Ο Σπίλμπεργκ, γνωστός τελειομανής, επιτυγχάνει μια τέλεια αναπαράσταση της εποχής, με απίθανα σκηνικά και κουστούμια. Αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που του προσφέρει η τεχνολογία επιτυγχάνει το τέλειο αποτέλεσμα. Ο σκηνοθέτης εισάγει το θεατή σε έναν κόσμο απόλυτης ρεαλιστικής απεικόνισης της εποχής μέσα από το δικό του ιστορικό παραμύθι.
Επαναλαμβάνω: δεν λέει ψέμματα, αλλά εξιδανικεύει τον ήρωά του και περνά στο ντούκου τις βαθύτερες οικονομικο-κοινωνικές δομές της εποχής που οδήγησαν στον Εμφύλιο αλλά και στην κατάργηση της δουλείας. Και σε αυτό το σημείο μπορούμε να ασκήσουμε κριτική στον Σπίλμπεργκ. Γιατί ο Αβραάμ Λίνκολν είχε ως σκοπό του, όχι την κατάργηση της δουλείας, αλλά την ένωση της διχασμένης χώρας του. Και ήξερε πως αυτό θα το επιτύγχανε μόνο εάν κέρδιζε τον πόλεμο, μια νίκη η οποία εξαρτιόταν από την κατάργηση της δουλείας. Και αυτός ήταν ένας πόλεμος, όχι εναντίον του ρατσισμού, αλλά ένας πόλεμος οικονομικός, ένας πόλεμος ανάμεσα στην οικονομική ελίτ του Βορρά και τους οπισθοδρομικούς γαιοκτήμονες του Νότου. Άλλωστε ο ίδιος ο Λίνκολν είχε πει: «Υπέρτατος σκοπός μου στον αγώνα αυτό είναι να διασώσω την Ένωση και όχι να διασώσω ή να εξαλείψω τη δουλεία».
Σε μεγάλες στιγμές, ο Ντάνιελ Ντέι Λούις δίνει μία καταπληκτική ερμηνεία. Βέβαια η ερμηνεία του βρετανού ηθοποιού δεν αποτελεί είδηση, αφού μας έχει συνηθίσει σε ανάλογες ερμηνείες. Όπως δεν αποτελεί είδηση ότι μια ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ είναι υποψήφια για 13 Όσκαρ.
Και για να είστε προετοιμασμένοι, σας ενημερώνω πως η ταινία διαρκεί 150 λεπτά!
strakersan@gmail.com,
http://kersanidis.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου